Tăng cường thông tin, tuyên truyền để thúc giục những người dân nghèo bớt… nghèo

Người ta từng ví thông tin như chìa khóa của quyền lực, thông tin là sức mạnh, thông tin là tri thức, thông tin là phát triển. Không có thông tin, con người dễ trở nên “tù túng” trong cả nhận thức và hành động, suy nghĩ và việc làm, từ đó cuộc sống thêm quẩn quanh trong đói nghèo, lạc hậu.

Trước đây, khi nói đến sự nghèo thường chỉ quan niệm đơn thuần là thiếu ăn, thiếu mặc và thiếu những điều kiện sống tối thiểu. Phương pháp tiếp cận nghèo đơn chiều này không còn phù hợp với sự phát triển của xã hội hiện đại. Từ đó, phương pháp tiếp cận nghèo đa chiều ra đời đã bao quát đầy đủ, chính xác hơn về sự nghèo. Các tiêu chí nghèo đa chiều ở Việt Nam hiện nay bao gồm: Mức thu nhập, giáo dục, y tế, nhà ở, điều kiện sống (nước sạch và vệ sinh), tiếp cận thông tin.

Ghi nhận từ thực tế cho thấy, thông tin và truyền thông đóng vai trò đặc biệt quan trọng với người nghèo ở vùng sâu, vùng xa. Khi xây dựng chuẩn nghèo đa chiều quốc gia mới, 1 trong 5 chiều thiếu hụt là thiết hụt thông tin. Bởi vậy, mục tiêu giảm nghèo bên cạnh cái ăn, cái mặc, y tế, việc làm.... cũng phải hướng đến giải quyết vấn đề đói nghèo thông tin.

Đối với bộ phận cư dân nghèo hiện nay, nhất là bà con dân tộc thiểu số ở địa bàn vùng cao, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, phải làm sao lý giải cho họ căn nguyên của “cái nghèo luẩn quẩn” mới là điều đáng quan tâm. Nếu những người dân nghèo được “khơi thông” tư tưởng là không dựa dẫm, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước và cộng đồng, chủ động vượt khó, dám nghĩ, dám làm, biết làm và quyết chí đi lên bằng chính bàn tay, khối óc của mình thì nhất định họ sẽ từng bước làm chủ được cuộc sống của mình. Muốn vậy, phải tăng cường các hoạt động thông tin, tuyên truyền để góp phần thúc giục những người dân nghèo bớt… nghèo.  

Với ý nghĩa đó, việc giảm nghèo về thông tin thực chất là tạo điều kiện cho bộ phận cư dân nghèo được tiếp cận chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, luật pháp của Nhà nước, nhất là những vấn đề liên quan đến xóa đói giảm nghèo và những quyền lợi gắn bó thiết thân với cuộc sống của bà con. Đây cũng là cơ hội để người dân nghèo được học tập, nắm bắt những thành tựu khoa học kỹ thuật, công nghệ hiện đại nhằm ứng dụng vào cuộc sống, lao động, sản xuất để góp phần làm giàu giá trị tri thức, văn hóa, kinh tế cho bản thân, gia đình và xã hội.

Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định số 353/QĐ-TTg ngày 15/3/2022 phê duyệt danh sách huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo giai đoạn 2021-2025.

Theo đó, có 74 huyện nghèo thuộc 26 tỉnh, 54 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo thuộc 12 tỉnh của giai đoạn 2021-2025.

Cụ thể, 26 tỉnh có huyện nghèo gồm: tỉnh Hà Giang; tỉnh Tuyên Quang; tỉnh Lạng Sơn; tỉnh Bắc Giang; tỉnh Cao Bằng; tỉnh Bắc Kạn; tỉnh Lào Cai; tỉnh Yên Bái; tỉnh Điện Biên; tỉnh Lai Châu; tỉnh Sơn La; tỉnh Hòa Bình; tỉnh Thanh Hóa; tỉnh Nghệ An; tỉnh Quảng Trị; tỉnh Thừa Thiên Huế; tỉnh Quảng Nam; tỉnh Quảng Ngãi; tỉnh Bình Định; tỉnh Khánh Hòa; tỉnh Ninh Thuận; tỉnh Kon Tum; tỉnh Gia Lai; tỉnh Đắk Lắk (gồm huyện Ea Súp và huyện M'Đrắk); tỉnh Đắk Nông; tỉnh An Giang.

Bên cạnh đó, 12 tỉnh có xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo gồm: tỉnh Thanh Hóa; tỉnh Quảng Bình; tỉnh Quảng Trị; tỉnh Thừa Thiên Huế; tỉnh Quảng Ngãi; tỉnh Khánh Hòa; tỉnh Ninh Thuận; tỉnh Long An; tỉnh Bến Tre; tỉnh Kiên Giang; tỉnh Sóc Trăng và tỉnh Cà Mau.

Các huyện này có đặc điểm chung là giao thông cách trở, cơ sở hạ tầng kinh tế-xã hội hạn chế và trình độ dân trí thấp, nhiều nơi có địa hình sông núi chia cắt, khí hậu khắc nghiệt. Những địa phương này không chỉ là những “vùng trũng” về phát triển kinh tế-xã hội, mà cũng là những nơi “thiếu đói” về thông tin. Vì vậy, việc làm cần kíp hiện nay là cùng với chăm lo hỗ trợ đồng bào phát triển sản xuất, chuyển đổi cơ cấu kinh tế để người dân từng bước giảm nghèo về vật chất, các địa phương có xã nghèo cần phải có những việc làm thiết thực hơn nữa để bà con được tiếp cận, hưởng thụ thông tin.
 
Nỗ lực triển khai Quyết định số 663/QĐ-TTg ngày 19-4-2016 về việc cấp một số ấn phẩm báo, tạp chí cho vùng dân tộc thiểu số và miền núi, vùng đặc biệt khó khăn đã được bộ Thông tin và Truyền thông đặc biệt quan tâm. 

Để thông tin sớm “phủ sóng” nhanh nhạy đến vùng sâu, vùng xa, vùng cao, thời gian qua, Bộ Thông tin và Truyền thông đã nỗ lực tăng cường bố trí hệ thống loa đài truyền thanh và xây dựng các điểm truy cập internet công cộng ở địa bàn thôn, xã; hỗ trợ một phần kinh phí (hoặc cấp miễn phí) các phương tiện thông tin đại chúng như radio, tivi, máy vi tính... cho các hộ dân nghèo, hỗ trợ các địa phương triển khai đẩy nhanh chuyển đổi số.

Đáng chú ý, giai đoạn 2021 - 2025, Bộ TT&TT đã đề xuất về hai mô hình xã đạt chuẩn nông thôn mới về viễn thông, Internet và xã có ứng dụng CNTT trong công tác quản lý, điều hành phục vụ đời sống kinh tế - xã hội. Thời gian qua, Bộ đã thí điểm triển khai chuyển đổi số cho 12 xã.

Những việc làm này đang góp phần phần nào giúp cán bộ, đảng viên và người dân ở các địa phương nghèo có thêm kênh thông tin chính thống của Đảng và Nhà nước và sẽ góp phần rút ngắn khoảng cách “nghèo đói” về thông tin cho người dân ở các vùng miền.

Văn Hưng, Ánh Tuyết, Thúy An, Như Quỳnh, Lê Thuý