Chuyển đổi số tạo cơ hội phát triển cho xã nghèo Bắc Kạn
Từ chuối, măng và các loại thảo dược hái từ núi rừng Bắc Kạn... Hợp tác xã Thiên An mạnh dạn ứng dụng khoa học công nghệ xây dựng sản phẩm thế mạnh của địa phương, tạo hiệu quả kinh tế cao.
Mới đây, tại Hội nghị Đẩy mạnh thực hiện phong trào thi đua "Vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau" giai đoạn 2021 - 2025 của 31 tỉnh phía Bắc, tổ chức tại Lào Cai, chị Lý Thị Quyên, Giám đốc Hợp tác xã Thiên An, xã Vi Hương, huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Kạn đã được vinh danh là một trong những gương điển hình về sản xuất giỏi của tỉnh Bắc Kạn.
Tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên, gác lại ước mơ làm cô giáo, chị Lý Thị Quyên, thôn Nà Ít, xã Vi Hương, huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Kạn chủ động nghiên cứu, tìm hướng đi mới cho cây chuối để giúp người dân trong vùng thoát nghèo.
Năm 2015, được sự hỗ trợ của Hội Liên hiệp Phụ nữ xã, chị Quyên đã đứng ra thành lập Hợp tác xã chế biến nông sản Thiên An chuyên sản xuất chuối sấy giòn, với mong muốn giải quyết đầu ra về cây chuối cho bà con.
Sau nhiều tháng thử nghiệm, hợp tác xã đã cho ra được sản phẩm đầu tiên của mình, với chất lượng 3 không (không chất bảo quản, không đường hóa học, không phụ gia) từng bước tạo được lòng tin của khách hàng và trở thành mặt hàng OCOP của địa phương.
Khi mới đi vào hoạt động, Hợp tác xã Thiên An chỉ là một mô hình nhỏ, cơ sở vật chất thiếu thốn, sản phẩm chưa có gì ngoài chuối sấy khô, măng rừng, mật ong… nhưng với quyết tâm làm giàu ngay trên mảnh đất quê hương, chị Quyên kiên trì nghiên cứu, mày mò để phát triển thêm một số sản phẩm độc đáo hơn là thuốc tắm thảo dược và các loại gối dược liệu thổ cẩm.
Chị Lý Thị Quyên cho biết: "Xuất phát từ vùng nguyên liệu sẵn có và các bài thuốc cổ truyền của đồng bào người Dao dưới chân dãy núi Phja Boóc, chúng tôi đã tự mày mò, nghiên cứu để cố gắng làm ra sản phẩm chất lượng".
Ngoài các sản phẩm thuốc tắm thảo dược thì gối dược liệu là sản phẩm khá phổ biến trên thị trường hiện nay. Tuy nhiên để tạo sự khác biệt, ngoài 30 loại thuốc gia truyền có trong lõi gối, Hợp tác xã Thiên An đã thiết kế những mẫu mã mới mang đậm nét bản sắc văn hóa của dân tộc Dao Đỏ đang sinh sống trên địa bàn xã Vi Hương.
Hầu hết các sản phẩm được thêu tay rất tỉ mỉ, chi tiết với những họa tiết đa dạng, bắt mắt. Hoa văn trang trí là những nét văn hóa đặc trưng của người Dao Đỏ như nghệ thuật in sáp ong trên váy; hình vẽ thiên nhiên như mặt trời, mặt trăng, cây cối, núi rừng...
Những năm gần đây, hợp tác xã đã quan tâm ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất; đầu tư thêm một số máy móc, trang thiết bị để chế biến, đóng gói sản phẩm, vì vậy, cả hình thức và chất lượng sản phẩm ngày càng được nâng lên.
Năm 2020, Hợp tác xã Thiên An có 3 sản phẩm được công nhận sản phẩm OCOP xếp hạng 3 sao là các bài thuốc cổ truyền của người dân tộc Dao tại địa phương.
Chị Lý Thị Quyên cho biết, khi mới thành lập, hợp tác xã chủ yếu bán hàng theo phương thức truyền thống kết hợp với tiêu thụ tại một số hội chợ ở địa phương, song chưa có nhiều khách hàng biết đến. Những năm sau đó, hợp tác xã bước đầu đã biết quảng bá bán hàng trên các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo, Youtube...., tuy nhiên, số lượng sản phẩm bán ra qua các trang mạng xã hội chưa thực sự nhiều.
Sau này, được sự quan tâm tạo điều kiện của các cấp, các ngành, Hợp tác xã Thiên An đã được hỗ trợ thực hiện chuyển đổi số để quảng bá, tiếp thị và bán các sản phẩm của địa phương trên môi trường mạng.
Chị Quyên kể, ngoài việc được đầu tư về cơ sở vật chất như máy tính, máy in hiện đại cùng các trang thiết bị cần thiết khác, các thành viên trong hợp tác xã được tham gia tập huấn, tìm hiểu về chuyển đổi số, được tư vấn những nội dung chuyển đổi số phù hợp với điều kiện đặc thù ở địa phương.
Ngoài ra, hợp tác xã được hỗ trợ xây dựng Trang thông tin điện tử có địa chỉ truy cập http://hoptacxathienan.com để quảng bá về các sản phẩm và tư vấn bán hàng một cách chuyên nghiệp... Sau khi được hướng dẫn, hỗ trợ thực hiện chuyển đổi số, các sản phẩm của hợp tác xã đã thu hút được ngày càng nhiều khách hàng.
Hiện nay, các sản phẩm của Thiên An đã có mặt trên 4 sàn thương mại điện tử lớn của nước ta và được hỗ trợ bản quyền phần mềm quản lý hàng hóa Shopone. Hợp tác xã cũng đã quản lý hàng hóa, hàng tồn kho, khách hàng, doanh thu... một cách khoa học và hiệu quả. Đối với việc vận chuyển hàng hóa đi tiêu thụ, hợp tác xã phối hợp với các công ty vận chuyển lớn nên mọi việc được thuận lợi và dễ dàng hơn.
Việc chuyển đổi số ở Hợp tác xã Thiên An đã đạt được thành công bước đầu. Hợp tác xã đã hoàn thiện được quy trình sản xuất đáp ứng các tiêu chuẩn, các sản phẩm của hợp tác xã đều được đăng ký nhãn hiệu, thương hiệu rõ ràng, được cấp mã QRCode truy xuất nguồn gốc và ứng dụng BlockChain để kiểm định chất lượng tất cả các khâu một cách hiện đại, đem lại sự tin tưởng cao cho khách hàng.
Trang thông tin điện tử của hợp tác xã có giao diện đẹp, hằng ngày có nhiều lượt truy cập; các kênh bán hàng trên trang cũng thu hút được nhiều khách hàng trong và ngoài tỉnh vào xem và mua hàng. Nhờ đó, số lượng hàng hóa bán ra tăng lên đáng kể, với khoảng từ 20 - 25 đơn hàng mỗi ngày.
Chú trọng vào các sản phẩm mang đậm nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Dao Đỏ, Hợp tác xã Thiên An đang dần khằng định được hướng đi đúng khi không chỉ tạo việc làm, thu nhập cho phụ nữ dân tộc thiểu số nghèo tại địa phương với mức thu nhập từ 4 - 7 triệu đồng/tháng, mà còn góp phần quảng bá, giữ gìn và phát huy di sản văn hóa dân tộc trên địa bàn tỉnh.