Dưới chân núi Ngọc Linh: HTX trồng Sâm giúp người dân vươn lên làm giàu

Nằm dưới chân dãy Ngọc Linh, huyện miền núi Nam Trà My được tái lập theo Nghị quyết của Chính phủ ngày 1/8/2003. Đây là nơi có nhiều dân tộc DTTS như: Ca Dong, Mnông, Co…

Từ ngày tái lập, Đảng bộ và nhân dân huyện Nam Trà My gặp không ít khó khăn, bởi kinh tế chậm phát triển, hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội lạc hậu, yếu kém; thu nhập bình quân đầu người và thu ngân sách nhà nước trên địa bàn rất thấp; đời sống bà con còn khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo gần 90%.

Tuy nhiên, trong 20 năm qua, chính quyền và nhân dân trong huyện luôn chung sức, đồng lòng vượt qua mọi khó khăn, thử thách đạt nhiều thành tích trên tất cả các lĩnh vực.

Từ một huyện xuất phát điểm kinh tế thấp, đến nay huyện nhà đã có một nền tảng kinh tế - xã hội phát triển khá toàn diện, luôn duy trì tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm trên 10%. Giá trị sản xuất các ngành kinh tế tăng trưởng khá, đạt trên 560 tỷ đồng; Thu nhập bình quân đầu người gần 35 triệu đồng/năm, tăng gần 11 lần so với năm 2003. Cơ sở hạ tầng, y tế - giáo dục, an ninh quốc phòng trên địa bàn huyện được đầu tư, xây dựng đảm bảo….

Trong năm 2023, huyện được tỉnh giao chỉ tiêu phấn đấu giảm 376 hộ nghèo. Thực hiện nhiệm vụ được giao, chính quyền địa phương đã nỗ lực thực hiện. Đến nay, kết quả rà soát sơ bộ ban đầu cho thấy, số hộ nghèo được giảm trong năm qua là 457 hộ, hiện nay số hộ nghèo trên địa bàn huyện còn 3.152 hộ nghèo (chiếm 38,6%, giảm 6,04%) và số hộ cần nghèo là 377 hộ (chiếm 4,62%). Một số xã có số hộ nghèo giảm vượt số lượng được giao như Trà Don (86/41); Trà Leng (50/47); Trà Linh (48/46); Trà Vinh (51/41).

Bên cạnh tận dụng nguồn lực từ các Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) về giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, nông thôn mới, cùng với các huyện Phước Sơn, Đông Giang, Tây Giang, Nam Giang và Nam Trà My được chọn để quy hoạch, trồng và phát triển giống kết hợp sản xuất, cung cấp nguồn giống dược liệu dưới tán rừng.

Từ chủ trương này, Nam Trà My đã quy hoạch phát triển nhiều vùng chuyên canh dược liệu, nổi bật: Vùng Sâm Ngọc Linh được quy hoạch với quy mô 15 nghìn ha tại 7/10 xã. Đến nay, đã có hơn 1.200 hộ dân tham gia trồng với diện tích trên 1.650 ha; Vùng Quế tại 10/10 xã quy mô đến năm 2025 là 10 nghìn ha, (hiện có trên 6 nghìn ha) và một số vùng dược liệu các loại khác quy mô cũng hàng nghìn ha…

Nhờ đó, các HTX cây thuốc dân tộc trong vùng dân tộc thiểu số đã phát huy tiềm năng, thế mạnh, trở thành một thành phần kinh tế quan trọng, góp phần xoá đói giảm nghèo, tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn lao động tại địa phương.

Qua đó, không chỉ bảo tồn và phát triển được các loại cây thuốc quý, hiếm chỉ có ở Quảng Nam mà quan trọng hơn là tạo sinh kế cho người dân, khẳng định vai trò, vị thế của kinh tế tập thể, HTX, góp phần vào phát triển kinh tế, xã hội chung của địa phương.

Không chỉ vậy, các địa phương trong vùng đã thu hút các HTX xây dựng chuỗi liên kết sản xuất chế biến, tiêu thụ sản phẩm nhằm tạo nền móng cho công nghiệp chế biến dược liệu vốn còn non trẻ này.

Đơn cử, HTX dược liệu sâm Ngọc Linh Quảng Nam thành lập năm 2020 đã góp phần nâng cao giá trị kinh tế của các sản phẩm chế biến từ dược liệu, thúc đẩy việc tiêu thụ các loại dược liệu, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho các thành viên cũng như người dân trên địa bàn, góp phần cho sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Đến nay, HTX đã cung ứng ra thị trường nhiều sản phẩm có chất lượng, đảm bảo về nguồn gốc xuất xứ cũng như an toàn vệ sinh thực phẩm. Bà Hồ Thị Thanh, Chủ tịch HĐQT HTX dược liệu sâm Ngọc Linh Quảng Nam cho cho biết, mục tiêu của HTX trong thời gian tới không chỉ cung cấp sản phẩm cho thị trường trong nước mà hướng đến xuất khẩu vào các thị trường khó tính như Nhật Bản và Châu Âu.. Từ đó, giúp người dân nơi đây giảm nghèo bền vững và vươn lên làm giàu.

Hiện nay trên địa bàn huyện có 12 Hợp tác xã nông nghiệp đang hoạt động, được củng cố, đổi mới, mô hình tổ chức, hoạt động ngày càng phù hợp, từng bước khẳng định vai trò, vị trí của mình và không ngừng nâng cao thu nhập cho các thành viên, hỗ trợ kinh tế hộ gia đình phát triển góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, xóa đói giảm nghèo, giải quyết việc làm, xây dựng nông thôn mới, chương trình OCOP, liên kết chuỗi.

Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực; tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm đạt trên 10%; quy mô kinh tế huyện phát triển vượt bật so với năm 2003, tổng giá trị sản xuất năm 2022 đạt trên 1.167 tỷ đồng. 

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã trên địa bàn huyện Nam Trà My vẫn còn những hạn chế nhất định như: chậm thay đổi về chất, quy mô HTX còn nhỏ, phạm vi hoạt động chưa được mở rộng; chưa có nhiều mô hình HTX điển hình tiên tiến; nhận thức về tổ chức sản xuất, tiêu thụ sản phẩm trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập còn rất hạn chế; nhiều HTX vẫn trong tình trạng khó khăn, yếu kém kéo dài, năng lực nội tại của các HTX còn yếu, cơ sở vật chất nghèo nàn, công nghệ lạc hậu. Năng lực, trình độ cán bộ quản lý của các HTX chưa đáp ứng nhiệm vụ sản xuất kinh doanh và nhu cầu chung của thành viên trong điều kiện hiện nay; còn lúng túng trong việc thực hiện các quy trình thành lập; số lượng thành viên tham gia Hợp tác xã chưa nhiều.

Thời gian qua, huyện luôn chú trọng tăng cường các đợt tập huấn với mong muốn kịp thời thông tin, tuyên truyền các cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã giai đoạn 2021-2025; đồng thời chia sẻ một phần khó khăn, làm đòn bẩy tạo động lực phát triển, hỗ trợ, thúc đẩy các mô hình kinh tế tập thể, các Hợp tác xã, các Tổ hợp tác và Chủ các mô hình sản xuất, trồng trọt, chăn nuôi, chế biến.

Hồng Anh