Lai Châu: Sức bật giảm nghèo ở xã vùng cao biên giới

Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững đã mang lại cho Lai Châu diện mạo nông thôn miền núi với nhiều thành tựu đáng kể. Đời sống của người dân, đặc biệt là ở các xã nghèo từng bước được nâng lên, được tiếp cận và thụ hưởng đầy đủ các dịch vụ xã hội cơ bản, được tạo điều kiện phát triển sản xuất, giải quyết việc làm, tăng thu nhập…

Một trong những điểm sáng trong nỗ lực giảm nghèo bền vững, nâng cao mức sống người dân là xã Nậm Ban (Nậm Nhùn) – một xã ở biên giới của tỉnh Lai Châu. 

Từng được biết đến là một trong những xã khó khăn nhất của huyện Nậm Nhùn, xã Nậm Ban có 392 hộ, trên 1.600 nhân khẩu, gồm 3 dân tộc: Mảng, Mông, Hà Nhì cùng sinh sống. 

Với đặc điểm địa hình xã bị chia cắt bởi nhiều đồi núi, khe suối, dẫn tới việc quy hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất theo hướng tập trung, hàng hóa tốn nhiều chi phí so với nguồn lực quy hoạch đầu tư của Nhà nước, trong khi nguồn lực huy động từ bên ngoài và nội lực của địa phương còn hạn chế.

Tỷ lệ hộ nghèo năm 2012 khi được chia tách từ huyện Sìn Hồ lên đến trên 70%. Đời sống người dân chủ yếu dựa vào hoạt động SXNN, trồng trọt nhưng năng suất thấp, phụ thuộc vào thiên nhiên.  Trình độ dân trí của người dân còn hạn chế, còn duy trì lối canh tác lạc hậu, nặng tính tự cung tự cấp; tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước vẫn tồn tại trong nếp nghĩ của một bộ phận người dân.

Hỗ trợ của Đảng, Nhà nước, tỉnh và nỗ lực của địa phương

Trước những khó khăn của địa phương, Đảng, Nhà nước đã có nhiều chính sách quan tâm phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn xã như: cấp máy nông nghiệp, hỗ trợ giống cây xoài, đào chín sớm, tu sửa các công trình nước sinh hoạt theo Chương trình 30a/CP, 135/CP...

Cùng với đó, tỉnh Lai Châu cũng có nhiều chương trình hỗ trợ đối với khu vực vùng sâu, vùng dân tộc thiểu số đặc biệt khó khăn như: Quyết định số 29 của UBND tỉnh về chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Lai Châu giai đoạn 2017-2021, Nghị quyết 02-NQ/TU của Tỉnh ủy về giảm nghèo bền vững trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2016-2020, chương trình cho vay vốn ưu đãi của Ngân hàng Chính sách xã hội tạo việc làm, đào tạo nghề… 

Bản thân địa phương, với quyết tâm đưa xã nhanh chóng vượt qua những khó khăn, tạo tiền đề thoát khỏi tình trạng xã nghèo, hình thành các vùng sản xuất tập trung nâng cao thu nhập cho người dân, chính quyền xã cùng các tổ chức, đoàn thể, người dân đã chung tay thực hiện có hiệu quả các chính sách của Nhà nước cũng như đề ra nhiều giải pháp thiết thực. 

Chính quyền xã thường xuyên cử cán bộ xuống các thôn, bản tuyên truyền, hướng dẫn và giúp đỡ người dân thay đổi nhận thức, đưa những cây trồng, con giống có chất lượng vào sản xuất, khai thác thế mạnh của địa phương, biến đất hoang thành đất SXNN. Người dân tin tưởng và làm theo, nhờ đó giảm được chi phí đầu tư, thời gian lao động, tăng năng suất cây trồng, từng bước thoát khỏi hộ nghèo. 

Địa phương cũng đẩy mạnh công tác rà soát, tìm hiểu nguyên nhân để lựa chọn, xây dựng các định hướng giảm nghèo phù hợp với điều kiện thực tế, tâm tư nguyện vọng của người dân. Song song đó là tạo điều kiện cho hộ nghèo vay vốn ưu đãi và triển khai thực hiện đồng bộ các chương trình, dự án hỗ trợ của Nhà nước để có cơ hội vươn lên phát triển kinh tế.

Một nguyên nhân rất quan trọng khác là sự thay đổi trong tư duy của đội ngũ lãnh đạo xã trong công tác chỉ đạo, điều hành, tập trung tuyên truyền, vận động người dân phát triển kinh tế, nâng cao dân trí, đổi mới phương thức sản xuất…

5 năm qua, từ các chính sách hỗ trợ của Đảng, Chính phủ, Nhà nước cũng như của tỉnh, xã đã nhận được hàng chục tỷ đồng để đầu tư làm đường giao thông nông thôn, trạm y tế, xóa đói giảm nghèo. Đặc biệt, các chính sách hỗ trợ vay vốn, cung cấp giống cây trồng, vật nuôi đã tạo bước đột phá trong xóa đói giảm nghèo.

Đến nay xã đã đạt được 11/19 tiêu chí xây dựng Nông thôn mới, thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn đạt 19 triệu đồng/năm; tỷ lệ người có việc làm trong độ tuổi lao động có khả năng tham gia lao động đạt 100%. Công tác giáo dục, chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân được quan tâm, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống dưới 35% (theo chuẩn nghèo giai đoạn 2016-2021).

Phát huy những kết quả đạt được, thời gian tới xã Nậm Ban tiếp tục hoàn thiện hệ thống đường giao thông nông thôn, phục vụ sản xuất dân sinh. Vận động nhân dân phát huy nội lực để vươn lên thoát nghèo bền vững. Tiếp tục triển khai có hiệu quả các chính sách hỗ trợ sản xuất tạo việc làm và tăng thu nhập cho hộ nghèo.

Bên cạnh đó, trên cơ sở định hướng của huyện và các nguồn vốn đầu tư hỗ trợ của Nhà nước, địa phương tập trung quy hoạch vùng chăn nuôi, trồng trọt, trồng rừng phù hợp với điều kiện khí hậu, địa lý, tự nhiên của từng bản.

Đồng thời phấn đấu đến năm 2025 đạt mức thu nhập bình quân từ 26 triệu đồng/người/năm trở lên; bình quân lương thực có hạt đạt 350kg/người/năm; tỷ lệ che phủ rừng đạt trên 52%; hàng năm giảm tỷ lệ hộ nghèo bình quân 6%; đào tạo nghề cho lao động nông thôn 30 người/năm…

Linh Trang, Thu Hà, Anh Dũng