Nậm Hồng làm du lịch cộng đồng, thay đổi cuộc sống của người Dao

Hợp tác xã du lịch cộng đồng Nậm Hồng (xã Thông Nguyên, Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang) do anh Triệu Mềnh Kinh làm chủ nhiệm thành lập năm 2017. Đây là HTX đầu tiên tại địa phương theo mô hình này, giúp giải quyết việc làm và tăng thu nhập cho một bộ phận người dân tại xã.

Hợp tác xã (HTX) hoạt động theo mô hình chuỗi dịch vụ lưu trú (homestay), nuôi trồng cung cấp thực phẩm cho khách du lịch, hướng dẫn du lịch, xe ôm và văn nghệ/trình diễn phong tục. Các hộ tham gia hợp tác xã được phân công từng nhiệm vụ riêng theo khả năng và thế mạnh. Hiện HTX được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao của tỉnh Hà Giang. 

HTX khởi nguồn từ kinh nghiệm làm nhân viên du lịch sinh thái của anh Triệu Mềnh Kinh. Học hết phổ thông, anh Kinh vào làm nhân viên xây dựng tại khu nghỉ dưỡng Panhou thuộc cùng xã, sau đó trở thành người dẫn đường trekking và phụ bếp tại khu nghỉ này. Tiếp xúc với khách du lịch, chủ yếu là người phương tây, nhận thấy tiềm năng thắng cảnh và văn hóa đặc sắc của quê hương mình, anh quyết định quay về quê và tập hợp các thanh niên địa phương thành một doanh nghiệp du lịch cộng đồng. Chủ nhiệm Triệu Mềnh Kinh tổ chức tập huấn các lớp kĩ năng phục vụ, tiếng Anh, chia sẻ với bà con, điều phối khách lưu trú và dịch vụ như xe ôm và hướng dẫn du lịch. 

HTX nhận hỗ trợ tài chính từ dự án “Hỗ trợ sinh kế cho đồng bào dân tộc thiểu số bằng du lịch cộng đồng” do tổ chức NGO Helvetas và địa phương tổ chức. Qua đây anh Kinh cùng các thành viên được dạy cách quản lý điều hành, bài trí không gian cho homestay, kỹ năng nấu ăn, giao tiếp, học tiếng Anh… 

Từ 4 cơ sở lưu trú ban đầu, với số lượng khách ngày càng tăng, HTX hiện có một khu nhà ở Bungalow và 8 homestay tại thôn Nậm Hồng. Khách du lịch được sinh hoạt và giao lưu cùng các chủ gia đình làm homestay tại những ngôi nhà đất lợp mái cọ điển hình của người Dao Đỏ địa phương. Các hoạt động phổ biến của du khách gồm xem trình diễn văn nghệ và phong tục người Dao như lễ nhảy lửa, trải nghiệm phong tục người Dao như làm bánh giày, xôi ngũ sắc, làm giấy bản, trồng và thu hoạch lúa trên ruộng bậc thang, hái chè shan tuyết. 

Phát huy bản sắc văn hóa, nâng cao thu nhập

HTX hoạt động bài bản khi đưa thông tin lên các trang web đặt phòng lớn của quốc tế và Việt Nam, đồng thời liên kết với các công ty du lịch. Mỗi gia đình thu nhập 50-70 triệu/tháng. Nhận thấy mô hình du lịch thành công, nhiều hộ dân trong xã đã đầu tư làm theo.   

Thôn Nậm Hồng, xã Thông Nguyên, gồm gần 40 hộ gia đình người dân tộc Dao Đỏ với hơn 200 nhân khẩu. Cách trung tâm huyện Hoàng Su Phì 40km về phía nam. Thế mạnh du lịch của xã là ruộng bậc thang tuyệt đẹp, vùng trà shan tuyết tự nhiên Phìn Hồ rộng lớn, đa dạng văn hóa các dân tộc miền núi, lại nằm ở cửa ngõ của huyện Hoàng Su Phì, giáp Quốc lộ 2 đi thành phố Hà Giang. 

Thôn Nậm Hồng từ ngày làm du lịch cộng đồng đã trở nên sạch đẹp, đời sống vật chất tinh thần nâng cao. Từ những con đường đất, nay đã có đường bê tông, mạng Internet, các lễ hội Tết do chính HTX đứng ra tổ chức cho bà con trong vùng. Theo anh Triệu Mềnh Kinh, chính nhờ làm du lịch cộng đồng, bản sắc của người dân tộc ở xã Thông Nguyên, Hoàng Su Phì, được giữ gìn, trong bối cảnh chúng là một nguồn tài nguyên du lịch vô hạn và có dấu hiệu mai một trong những năm gần đây. 

Anh Triệu Mềnh Quyên, Bí thư Đoàn xã Thông Nguyên, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang chia sẻ: “Nhờ có mô hình HTX du lịch cộng đồng của anh Kinh, đến nay phần lớn đoàn viên, thanh niên trong thôn, xã đã biết thêm một nghề mới nâng cao thu nhập cho gia đình. Không những góp phần bảo tồn, gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa của chính mình mà mô hình này còn được nhiều hộ học hỏi làm theo. Ngoài 7 thành viên HTX, hiện nay trong bản đã có 7 hộ dân tộc Dao cùng làm mô hình du lịch cộng đồng với thu nhập ổn định”.

Duy Tiến, Ngọc Ánh, Nguyễn Vịnh